Dat twitteren leek me wel wat: kort formuleren wat je aan het doen bent, NU! Het klinkt bijna zen, nietwaar? Dus meldde ik me aan - en probeerde ik aan de wereld te laten weten wat ik aan het doen was. Nu.
Dat valt niet mee, voor een multitasker als ik ben. Want wat doe ik eigenlijk - en erger nog, wat doe ik nu? Dromen over wandelen in de Dolemieten, bedenken wat we vanavond gaan eten, de contouren van een nieuw boek verzinnen, een nieuwe training plannen...en dat ook nog allemaal tegelijk.
Kiezen voor het een doet onrecht aan het ander, dacht ik in al mijn onnozelheid. Ik had helemaal niet door dat Twitter niet draait om nauwkeurig weergeven wat je doet, maar om je activiteiten, voor zover ze daglicht verdienen, aan anderen te tonen. Een voortdurende online promotie, dus!
Ik ben al snel weer afgehaakt. Ik voelde te veel schroom om anderen te gaan volgen in hun getwitter - en ik had nog meer schroom om mezelf te laten volgen. En bovendien geen tijd.
Zo heb ik mezelf de kans ontnomen om te profiteren van de sociale kant van Twitter. Want dat profijt bestaat natuurlijk wel: nergens anders zullen mensen je wijzen op interessante fenomenen die NU relevant voor je zijn. Voortdurende interactie met anderen levert veel input. Dat is absoluut waar - en misschien ook wel fijn.
De sociale kant van Twitter is een correctie op de vermeende anonimiteit van het internet. Zoals Fransico van Jole in de Volkskrant van 23 mei 2009 schreef: Twitter is veel meer dan de zoveelste uiting van de ik-cultuur. Het is het deel van het internet waar mensen over het algemeen aardig en vriendelijk tegen elkaar zijn, in tegenstelling tot veel hatelijke en negatieve weblogs en fora.
Van Jole: 'Op Twitter mag je schitteren, op de rest van het internet roept glans vooral agressie op.'
En inderdaad: twitter, maar ook andere nieuwe mediavormen creeren nieuwe verbintenissen tussen mensen, klanten, gebruikers. Lees bijvoorbeeld deze blog, getiteld eerste hulp bij plaatopnamen, dat helemaal draait om de vraag hoe muzikanten met internet en andere 'sociale media' hun bereik kunnen vergroten. Of lees over de manier waarop Pinkpop dit jaar met Twitter nieuwe leuke dingetjes voor het publiek heeft gemaakt, om de betrokkenheid van het publiek bij de optredens te bevorderen. Dat gaat vast lukken. Gaat vast veel slap geleuter opleveren.
Juist dat geleuter in het hier en nu kan me verschrikkelijk benauwen. Verstikkend vind ik ook het idee, om zó zichtbaar, volgbaar, binnenste buitengekeerd te leven. Twitter komt me soms voor als één groot nudistenstrand - ook al zo'n plek waar ik me nooit op mijn gemak heb gevoeld.
Wat ik mis, deerlijk mis, zijn juist de pogingen om nauwkeurig te formuleren wat je beweegt. Om moeite te doen iets te máken dat langer de moeite waard is dan een seconde faam op het internet. Dat laatste is natuurlijk een andere tak van sport - en het een hoeft het ander niet te verdringen, althans in theorie.
Toch vraag ik me af of een voortdurend kwetterende samenleving, waarin je jezelf toestaat om elk moment gestoord te worden, geen invloed heeft op de manier waarop je schrijft en werkt en leeft. Vergelijk het gekwetter eens met de adviezen die Rilke in 1923 gaf in zijn 'Brieven aan een jonge dichter'. (in vertaling, uitgeverij Balans, 1986)
De jonge dichter legt hem zijn gedichten voor, en vraagt Rilke of hij ze goed vindt. Rilke antwoordt dat het oordeel van een ander niets aan zijn schrijverschap kan toevoegen.
"Kunstwerken zijn van een oneindige eenzaamheid en met niets zo weinig nader te komen als met kritiek". (p.7). Hij adviseert de jonge dichter om meer aandacht aan zijn eigen binnenwereld te geven:
'U richt uw blik op de buitenwereld, en dat zou u vooral niet moeten doen. Niemand kan u raad geven en helpen, niemand. Er is maar één middel. Voel uzelf aan de tand. Onderzoek de reden die u dwingt te schrijven; ga na of die reden tot in het diepst van uw hart zijn wortels uitstrekt, beken uzelf of het uw dood zou zijn als u niet meer zou mogen schrijven. En vooral dit: vraag uzelf in het stilste van uw nacht af: moet ik schrijven? Wroet in uzelf naar een ernstig antwoord. En zo dit bevestigend luidt, (..), stem dan uw leven af op die noodzaak; uw leven, zelfs het onbeduidenste en geringste ogenblik ervan, moet in het teken staan van deze aandrift en ervan getuigen.' (p.8)
Niet alle twitteraars willen, gelukkig, dichter zijn - of schrijver. Maar ze gaan wel allemaal voorbij aan een andere observatie van Rilke:
'De dingen zijn niet allemaal zo gemakkelijk te begrijpen en te verwoorden als men ons meestal wil doen geloven; de meeste gebeurtenissen zijn niet te verwoorden, ze voltrekken zich in een ruimte die nog nooit door een woord is betreden. En het minst te verwoorden zijn de kunstwerken, geheimzinnige existenties, waarvan het leven voortbestaat naast het onze, dat eindig is.'
