vrijdag 29 januari 2010

'Een goed verhaal'

Altijd riskant, om je presentatie een goed verhaal te noemen - en ook weer niet. Want mijn presentatie gisteren ging óver een goed verhaal - en gelukkig waren de reacties erop goed.

De presentatie was voor potentiële opdrachtgevers uit gezondheidszorg, overheden en andere geïnteresseerden.

Startpunt: ik wil graag een training geven die gaat over het presenteren van beleid. Waarom? Omdat ik denk dat er iets onrustbarends aan de hand is: het vertrouwen in de overheid, in wetenschappers en andere deskundigen staat enorm onder druk. Ook beleidsmakers en adviseurs ontmoeten scepsis en wantrouwen. Standaardmethoden voldoen niet meer. We moeten op zoek naar nieuwe manieren om te vertellen wat er toe doet.

Maar waar moet een goed verhaal eigenlijk aan voldoen?
Moet de verteller authentiek zijn? Ja. Maar: authenticiteit alleen is onvoldoende. Denk maar aan premier Balkenende die zeer authentiek reageerde op het rapport van de commissie Davids.

Moet de verteller de waarheid spreken? Natuurlijk. Maar: feiten alleen zijn onvoldoende. Veel mensen geloven niet meer in feiten. Ze geloven, vreemd genoeg, wel in alles wat op internet staat.

Het monopolie op de feiten dat gezaghebbende figuren altijd hadden, is grotendeels weg. En hun gezag grotendeels ook. Vraag het maar aan artsen: hun patiënten komen zelf met informatie binnen, waarna er in de spreekkamer een onderhandeling plaatsvindt over de vraag: wat te doen? Deskundigheid is gedemocratiseerd.

Zijn deze ontwikkelingen betreurenswaardig? Nee, ze zíjn er gewoon. Mijn vraag is: hoe kun je, gegeven deze ontwikkelingen, je beleidsvoornemens beter voor het voetlicht brengen? Volgens mij zijn er in elk geval drie zaken nodig:

  • een goede legitimering en contextualisering: waarom dit beleid hier en nu?
  • een moreel appèl: welke waarden worden met dit beleid gediend?
  • een verhaal dat technisch gesproken goed in elkaar zit.
Dit alles komt aan bod in een training die denken, analyseren, luisteren, schrijven en doen met elkaar combineert:
  • denken over: wat wat maakt een verhaal tot een goed verhaal?
  • luisteren naar: een uiteenzetting over de veranderende functie en vorm van verhalen in onze samenleving;
  • analyseren: we kijken naar goede én slechte voorbeelden van presentaties;
  • formuleren: zoeken naar goede verhaalstructuren en aansprekende formuleringen;
  • presenteren: aandacht voor presentatievormen en -vaardigheden.